Ons Egyptische retraite centrum
Dit jaar bezochten we de westelijke Sahara in Egypte voor de vijfde keer.
Onze favoriete plek om te verblijven voor onze winterretraite is met de bedoeïenen in 'The Bedouin Village'. Dit is een geweldige plek bestaande uit kleine, comfortabele stupavormige huisjes, een grote stupavormige 'satsang hal' en een grote bedoeïenentent. Dit dorp wordt gerund door 17 broers. Gedurende de jaren dat we er komen hebben we hen goed leren kennen. We hebben enkele keren in de woestijn overnacht waar zij maaltijden voor ons kookten en Bedoeïenenliederen voor ons zongen bij een kampvuur. https://www.youtube.com/watch?v=-olywp9cPwI

Imam Sheik Abdul komt dichterbij
Voor de zonnewende op 21 december 2012 hebben we een groot labyrint gelegd in de woestijn aan de rand van het dorp. https://www.youtube.com/watch?v=B1mFSHvOlZ8 Tot de dag van vandaag is het labyrint nog volledig intact en heel goed onderhouden. Bij het leggen van het labyrint trokken we de aandacht van Imam Sheik Abdul. We merkten op dat hij ons vanaf een afstandje nauwgezet gade sloeg. Hij kwam in de avonden regelmatig naar de tent waar we zongen bij het vuur en piepkleine glaasjes met extreem zoete thee geserveerd kregen. De Bedoeïenen zingen hun liederen met trommels en andere instrumenten, wij antwoorden met onze mantra's en bhajans.

Uitnodiging voor de vrouwen
Tijdens onze retraite in de winter van vorig jaar (2015), ontvingen we een bericht van de imam voor de vrouwen in onze groep. Hij nodigde ons uit om naar zijn huis te komen voor een bezoek aan de vrouwen van zijn stam. We hoorden dat een imam nooit iemand thuis uitnodigt. Hoe bijzonder! Ik voelde dat dit een groot uitreiken naar ons was en natuurlijk namen we de uitnodiging graag aan. Gelukkig hebben we een studente die vloeiend Arabisch spreekt en daardoor konden we een goede uitwisseling hebben met de vrouwen. Van onder hun zwarte jurken en sluiers waren hun vragen aan ons verbazingwekkend open en vrij; women's business vragen. Sommige vrouwen gaven heel natuurlijk hun kind de borst, sommigen van ons speelden buiten met om en nabij 20 kinderen van de stam. De imam, de enige man, serveerde de vrouwen thee en cake. Wat een gebaar.

Januari 2016, onze beurt
Dit jaar nodigden wij op onze beurt, de vrouwen uit om naar de bedoeïenentent te komen voor een overvloedige maaltijd. En daar kwamen ze, een rij van zo'n 25 vrouwen met hun kinderen. De vrouwen volledig gesluierd, alleen hun ogen waren zichtbaar. Op het moment dat ze de tent binnen kwamen, en niet gezien konden worden door mannen, namen ze hun sluiers af. Vrouwen onder elkaar.
We hadden een grote hoeveelheid gevarieerde gerechten gekookt. En we hadden Nederlandse koekjes, zoals ontbijtkoek, speculaas en stroopwafels, meegenomen en deze geserveerd op grote schalen. De vrouwen stortten zich vrijelijk op het eten, dat in no time verdwenen was. Ze namen zonder aangemoedigd te hoeven worden. Sommigen lichtten hun jurken op om met een bal te kunnen spelen en ze zongen en dansten. Mijn plaats was naast de moeder van de Sheik. Af en toe raakte ze goedkeurend mijn knie aan. We hebben geen foto's gemaakt van deze bijeenkomst omdat we hun cultuur wilden respecteren.

Geen vrouwen in de moskee
In een van de gesprekken die ik eerder had gevoerd met de Sheik, had ik gevraagd om naar de moskee te mogen komen voor het vrijdaggebed. Hij zei dat er in zijn moskee geen plaats is voor vrouwen. De moskee is te klein waardoor er geen apart gedeelte voor vrouwen is. Hij moet hebben gemerkt dat dit allerlei bedenkingen bij me opriep. Wat zou het betekenen voor de vrouwen dat het voor hen onmogelijk was om te bidden in een moskee? Ik ben niet verder op dit onderwerp in gegaan, ik nam het aan als een gegeven.

Satsang met Imam Sheik Abdul, alleen voor vrouwen
Ik was erg geraakt toen de Sheik voorstelde om een vrouwenbijeenkomst uitsluitend voor de vrouwen te hebben na onze maaltijd. We verzamelden daarvoor in de Satsangruimte. Hij nam plaats op de stoel waar ik normaliter op zit, ik zat naast hem op een andere stoel. De Bedoeïenenvrouwen kwamen weer allemaal gesluierd, behalve de vrouw en de moeder van de Sjeik. De westerse vrouwen, ook ik, droegen allemaal een sjaal over hun haar. Het moet de eerste keer geweest zijn dat hij tegen vrouwen sprak. Historisch! Hij nam het woord en sprak over het fundament van de Islam; alles doordringende grenzeloze Liefde. Hij sprak over het eren van vrouwen als het hoogste:

“Een man kwam naar de Profeet en zei: 'O Boodschapper van God! Wie van de mensen is mijn goede gezelschap het meest waard?' De Profeet zei: 'De Moeder.' De man zei: 'En wie dan?' De Profeet zei: 'Dan de Moeder.' De man vroeg verder: 'En wie dan?' De Profeet zei: 'Dan de moeder.' De man vroeg weer: 'Wie dan?' De Profeet zei: 'Dan de Vader.'”

Halverwege de satsang huilde de Imam, hij kon nauwelijks spreken. Mijn hart stroomde ook over door deze scene van oplossende illusionaire grenzen. Schouder aan schouder stroomden wij samen in de oceaan van bewustzijn.
We omhelsden elkaar in stilte en vertrokken ieder in onze eigen cultuur.
Het Hart ‘weet’ en herkent zichzelf.

In liefde en dankbaarheid, Jivanjili